TAALUMA YA ISIMU

Wataalamu mbalimbali wamefasili maana ya isimu kama ifuatavyo

Richard na wenzake wanasema Isimu ni mtaala ambao huchunguza lugha kama mfumo wa mawasiliano ya mwanadamu.

TUKI(1990) wanasema isimu ni sayansi ya lugha

Hartman(1972) wanafasili isimu kama eneo maalumu la mtaala ambao lengo lake huwa kuchunguza lugha.

Usayansi wa Isimu.

Wataalamu na wanaisimu hujiuliza ni kwa vipi isimu ni sayansi. Isimu ni sayansi kwa sababu yam kabala ya kisayansi ambayo hutumiwa na wanaisimu wakati wanapofanya shughuli zao za kuchunguza lugha.

Zifuatazo ni sababu za isimu kuwa sayansi

Utoshelevu wa kiufafanuzi.

Sifa hii huziilika wakati ule wanaisimu wanapofanikiwa kufafanua viwango vyote vya lugha inayohusika. Viwango hivyo vya lugha ni pamoja na fonolojia, mofolojia, semantiki, na sintaksia. Wakati mwanaisimu anapofafanua viwango anuai vya lugha hulazimika kueleza umilisi walionao wazawa wa lugha hiyo katika viwango mbalimbali vya lugha yao.

Uchechefu

Sifa hii hubainika pale ambapo wanaisimu hufanikiwa kuzionesha tofauti zote zilizomo katika kongoo linalochunguzwa na hatimaye katika lugha yote kwa ujumla.

Utoshelevu wa kiuteuzi

Sifa hii hujitokeza pale mwanaisimu anapoweka msingi wa kiisimu ambao hudhiirisha bayana uhalali wa kukiteua kiunzi fulani kitumike wakati wa uchunguzi wa masuala fulani katika lugha fulani badala ya kuvitumia viunzi vingine vinavyoweza kuwa na utoshelevu wa kiufafanuzi sawa na kiunzi kilichochaguliwa kutumika.

Utoshelevu wa kiuchunguzi

Sifa hii huzihilika wakati mwanaisimu anapofanikiwa kuyaeleza yote yale yanayoonekana katika kongoo linalochunguzwa bila kuacha au kupuuza kitu chochote katika kongoo hilo.

Uwazi.

Sifa ya uwazi hubainika wakati ule wanaisimu wanapoeleza kwa uwazi kabisa mawanda ya kanuni walizotumia katika ufafanuzi wao ili kuhakikisha kuwa kanuni hizo siyo tata na wala hazipishani.